19 maart 2019 – Leidse actief voor luchtbellenscherm in Oude Rijn tegen uitstroom van plastic naar zee
Eén keer per week ‘jut’ Claar-Els van Delft (55) uit Leiden afval op het Katwijkse strand. Haar viel op: hoe dichter bij de monding van de Oude Rijn, des te meer plastic er op het strand ligt. Nu wil ze een scherm in de Rijn, om dat afval tegen te houden.
De groep Jutters Katwijk is sinds september 2017 actief om afval te rapen op het strand van de kustplaats. Van Delft haakte al snel aan bij de club. „De Katwijkse strandtenten bieden juttassen aan. Als mensen een uur afval hebben gejut, krijgen ze koffie of een ijsje in het strandpaviljoen. Ikzelf jut één keer per week”, aldus Van Delft, die als zzp’er investeerders en ondernemers bij elkaar brengt.
Waarom jut u als Leidse op het Katwijkse strand?
„De gemeente Katwijk is zeer betrokken op het milieu. Ook vind ik het heerlijk om elke week op het strand te zijn. Met de zeegeluiden erbij werkt dit speuren naar afval meditatief voor mij.”
Wat vindt u op het strand?
„Van alles. En naarmate je beter inzoomt, zie je meer. Een keer leek het strand na een storm schoongewaaid. Maar bij wat halmsprietjes kwam ik een oranje draadje van een visnet tegen. Het zat ergens aan vast.
Na veel graafwerk had ik een grote kuil van 1,5 meter diep en twee tassen afval. Dat emotioneerde me: het strand lijkt schoon, maar als er zo veel afval onder de grond zit, dan is de natuur ontzettend vervuild.
Het viel ons op dat we op het strand meer en kleinere stukjes plastic vonden naarmate we dichter bij de wateruitlaat van de Oude Rijn kwamen: wattenstaafjes, tamponverpakkingen; 100 tot 200 fragmentjes plastic op 50 vierkante centimeter strand.”
Vorig jaar opperde u om een bellenscherm vóór het gemaal in de Rijn te laten aanbrengen.
„Klopt. Dat scherm maak je door op de bodem over de breedte van de rivier een buis met openingen te leggen en daarin met een compressor lucht te blazen. We denken daarmee waarschijnlijk 85 procent van de kleine stukjes plastic te kunnen afvangen voordat het water het gemaal instroomt. Nu doet het krooshek van het gemaal dat slechts met afval groter dan 8,5 centimeter.
Het waterschap reageerde meteen enthousiast; ook de gemeente, provincie en andere instanties doen mee.”
Hoe probeert u het luchtbellenscherm te realiseren?
Deze winter deed ik met andere vrijwilligers een nulmeting van de hoeveelheid plastic in het Rijnwater – we analyseerden het stinkende afval dat we eruit haalden. Conclusie: 99 procent van de plastic deeltjes kan zo door het krooshek de zee in.
Vorige maand richtte ik met gelijkgezinden de stichting Coast Busters op, mede om het scherm in 2021 te realiseren. De kosten, enkele tonnen, willen we onder andere via crowdfunding betalen.”
In de schijnwerpers: rubriek met opmerkelijk regionaal nieuws.